Veliki krš (1148 mnv) | Zimski uspon iz Carevog sela

Veliki Krš je ogranak Karpatskih planina u istočnoj Srbiji. Dugačak je 9 km i širok 3 km. Formiran je u obliku uskog i nazubljenog venca, koji se prostire u pravcu severozapad - jugoistok. Izgrađen je od krečnjačkih stena i zajedno sa Malim Kršem i Stolom čini formaciju poznatu kao Gornjanski kras. Nalazi se na oko 18 km od Bora, na putu Bor-Gornjane.

Fotografije i opis su sa uspona na Veliki krš, koji je izveden od zaseoka Carevo selo, koji se nalazi na putu Krivelj-Gornjane, od centra Krivelja je udaljen oko 4,3 km. Selo Krivelj se nalazi na oko 10 km od centra Bora, razbijenog je tipa sa centrom i dvadestak zaseoka.

Na uspon se kreće sa asfaltnog puta (oko 600 mnv), početni deo uspona odvija se šumskim putem, zatim uskom stazom preko kamenitog terena i jedne strme deonice gde je potrebno savladati visinsku razliku od oko 300 metara  na dužini od 1 km. 

Nakon 2,2 km od početka uspona i savladavanja ove strme deonice izlazi se na greben Velikig Krša tj. na vidikovac (oko 1070 mnv) sa koga se pruža prelep pogled na Stol, Vizak, Deli Jovan...

Stol 1155 mnv

Od vidikovca do vrha na 1148 mnv preostaje još oko 1,5 km pešačenja s tim što nema više jakih uspona na kratkoj razdaljini. Nakon jednog kilometra od vidikovca stiže se do mesta gde se sa desne strane uključuje staza kada se na uspon krene od prevoja Cepe. 

 

 

Dalje kretanje se odvija stenovitim grebenom još oko 500 metara do kote na 1148 mnv, a ko želi može još neko vreme da nastavi i dalje grebenom ako to uslovi dozvoljavaju. Na ovoj deonici potreban je dodatan oprez zbog nestabilnog kamenja, oštrih stena i litice koja se nalazi sa desne strane tokom uspona, posebno kada duva jak vetar i kada ima snega i leda, jer tada dolazi do formiranja snežnih streha!

Silazak sa vrha je istom stazom ili stazom do prevoja Cepe, što zavisi od organizacije prevoza. Ako se odlučite za silazak na prevoj Cepe, dužina staze od kote na 1148 mnv je oko 2,4 km.

Ukupna dužina staze od Carevog sela i nazad je oko 7,5 km. Staza je zahtevna u zimskim uslovima i obeležena je planinarskim markacijama.